MAFM

Aralık 1999’da Mithat Alam’ın (RA’64-RC’68) özel bağışı ile Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde kurulan Mithat Alam Film Merkezi’nin temel amacı, sinemaya ilgi duyan öğrencilere sinema sanatını tanıtmak, sevdirmek ve onların bilinçli birer sinema seyircisi olmalarını sağlamaktır. Merkez, bu amacı doğrultusunda film gösterimleri, söyleşi ve paneller düzenlemekte ve öğrencilerle sinemacıları bir araya getirmektedir.

2023’te Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğünün Mithat Alam ve Boğaziçi Üniversitesi arasındaki bağış sözleşmesini tek taraflı feshetmesi sonucunda MAFM, 2025 yılı itibariyle faaliyetlerine Boğaziçi Üniversitesi kampüsü dışında devam etmeye başlamıştır.

Türkiye’de sinema konusunda eğitime katkıda bulunmayı hedefleyen Film Merkezi, film çalışmaları alanında öğrencilerin yürütecekleri bilimsel araştırmalara da destek sağlamaktadır. Film Merkezi’nin en önemli amaçlarından biri de düzenlenen etkinliklere ve üretilen projelere dair yayınlar yaparak sinema alanında kalıcı bir birikim ve hafıza yaratmaktır.

Mithat Alam Film Merkezi’ni Mithat Alam’ın vasiyeti doğrultusunda Mithat Alam Eğitim Vakfı (MAEV) yürütmektedir.

Mithat Alam Eğitim Vakfı; http://www.maevsinema.com


GEÇMİŞTE MİTHAT ALAM FİLM MERKEZİ

Etkinlikler ve Gösterimler

Mithat Alam Film Merkezi’nde yer alan sinema salonunda 22 yıl boyunca, öğrenim dönemi süresince hafta içi her gün Sinefil Gösterimleri başlığı altında toplu gösterimler ve bu gösterimleri destekleyici söyleşi, panel, sunum ve atölye çalışmaları yapılmıştır. Merkez, her sene tanınmış yönetmen ve oyuncuların yanı sıra sinemanın çeşitli alanlarında çalışmış kişi, film, belgesel, sinema yazarı ve akademisyenleri davet ederek bu kişilerle söyleşi ve paneller düzenlemiştir. Film Merkezi, her ay farklı sanat dallarından ya da meslek sahalarından saygın kişilerle de söyleşiler düzenlemiş ve böylelikle sinemanın farklı alanlarla ilişkisini ortaya koymuştur. Bu söyleşilerde konuklar, bazen özel olarak seçtikleri bir film ile olan kişisel bağlarından söz ederek, gerek sinema gerek kendi alanları hakkındaki görüşlerini öğrencilerle paylaşmıştır. Mithat Alam Film Merkezi bu gibi etkinliklerle, hem öğrenciler ve sinema dünyası arasında, hem de sinemaya diğer alanlar arasında bir köprü işlevi üstlenmiştir.

Mithat Alam Film Merkezi 22 yıl boyunca yaklaşık 420 etkinlik aralarında;

Atıf Yılmaz, Nuri Bilge Ceylan, Yılmaz Erdoğan, Reha Erdem, Onur Ünlü gibi isimlerin olduğu 90 yönetmen,
Türkan Şoray, Müjde Ar, Tarık Akan, Hülya Koçyiğit, Fatma Girik, Zuhal Olcay, Haluk Bilginer, Cem Yılmaz, Müjdat Gezen, Genco Erkal gibi çeşitli kuşaklardan 72 oyuncu,
Sean Connery, Asghar Farhadi, Park Chan Wook, Peter Weir, Ian McKellen gibi dünya sinemasına damga vurmuş 26 uluslararası konuk,
Ahmet Ümit, Emel Sayın, Selim İleri, Adalet Ağaoğlu, Füruzan, Murathan Mungan, Mazhar Alanson’un da bulunduğu 58 yazar, gazeteci, akademisyen ve diğer meslek gruplarından sanatçılar,

Çok sayıda kısa filmci ve belgesel sinemacıyı konuk etmiştir.

Mithat Alam Film Merkezi, öğrenci kulüpleri ve öğretim görevlileri tarafından tasarlanan organizasyonlara ve ülke çapındaki sinema derneklerinin etkinliklerine de kapılarını açarak önemli bir platform ve buluşma merkezi kimliği edinmiştir. Merkez, bu kapsamda düzenlenen organizasyonlar ile sinema üzerine bilgi paylaşımı, diyalog ve düşünce üretimine katkıda bulunmuştur.

Merkez, uzun metraj filmleri çeken yönetmenlerin, filmlerini henüz üretim aşamasında beyazperdede izleyerek, sinema sektöründen farklı insanlarla üzerine fikir alışverişinde bulundukları ve ekip gösterimlerini yaptıkları bir mekan haline gelmiştir.

Sinefil Dergisi

Merkezin kurulduğu ilk günlerde öğrenci inisiyatifiyle çıkarılmaya başlanan, bugün Sinefil isminde anılan dergi, öğrenim dönemi boyunca yılda beş kez yayımlanmıştır. Sinefil Dergisi, Merkezin gösterim programında yer alan filmlerin özgün yazılarla tanıtılmasının yanı sıra, toplu gösterimlere konuk alan oyuncu ve yönetmenler, film türlerini ve ülke sinemalarını kapsamlı bir bakışla mercek altına alan yazılardan oluşmuştur. Model olarak Türkiye’de alanında bir ilk oluşturan yayın, tamamıyla gönüllü öğrenciler tarafından hazırlanmış ve aylık tanıtım broşürü formatının dışına çıkarak, bir dergi gibi tasarlanmıştır. Sinefil Dergisi, pek çok öğrenciye, sinema üzerine düşüncelerini yazıya dökerek film eleştirisi ve teorisi konusunda kendilerini geliştirme olanağı sunmanın yanı sıra, gösterimleri takip edenlerin de izledikleri filmlere farklı bir gözle bakabilmelerini sağlamıştır.


PROJELER

Hisar Kısa Film Seçkisi

Hisar Kısa Film Seçkisi adını, Robert Kolej zamanında gerçekleştirilmiş Türkiye’nin ilk kısa film organizasyonu olan Hisar Kısa Film Yarışması’ndan almaktadır. Hisar Kısa Film Seçkisi, Türkiye’de hâlihazırda var olan kısa film festival ve yarışmaları incelendikten sonra ortaya konmuş bir seçkidir. Hisar Kısa Film Seçkisi, 2005 yılından bu yana, her sene, yıl içerisinde Türkiye’de çekilen yüzlerce kısa filmi tarayıp, başvuruları toplayarak, elemelerden geçirmektedir.

Seçki oluşturulurken, sektörde çalışan sanatçılar jüri üyeliği yapmakta ve Seçki’ye girecek 10 film belirlenmektedir. Bu 10 film herhangi bir sıralama ve tür gözetmeksizin Seçki’ye alınmakta ve sinema okullarına, ulusal ve uluslararası yarışmalara, yurt dışındaki film merkezlerine, festivallere gönderilmektedir. Hisar, tüm bu özellikleri ile Türkiye’de tektir.

Bu yıla kadar Hisar Kısa Film Seçkisi’ne giren film sayısı 180’dir. Bu filmler özellikle yurt dışındaki festivallere davet edilmiş ve pek çoğu ödüllerle dönmüştür. Tüm yılların seçkileri incelendiğinde yönetmenlerin başka dönemlerde çektikleri filmlerle de Seçki’ye girdikleri gözlemlenmiştir. Hisar Kısa Film Seçkisi’ne kısa filmleriyle katılmaları yönetmenler için önemli bir referans kaynağı olmuştur.

Türkiye Sineması Görsel Hafıza Projesi

Türkiye Sineması Görsel Hafıza Projesi sinemamıza emek vermiş kişilerle yapılan bir sözlü tarih çalışmasıdır. Sadece oyuncu, yönetmen ve yapımcı ile sınırlı kalmayan, set işçisi, ışık şefi, görüntü yönetmeni, seslendirme sanatçısı gibi çeşitli alanlarda çalışmış herkesi kapsayan bir projedir. Merkez’in kendi imkanları ve gönüllü öğrencilerin desteği ile yürütülen projenin amacı, öncelikle araştırmacı ve sinema öğrencileri için bir kaynak yaratmaktır.

Ülkemizde, Türkiye sineması alanında yapılmış çalışmalar oldukça sınırlıdır ve özellikle sinemamızın ilk yıllarına dair neredeyse hiçbir kaynak bulunmamaktadır. Yoğun üretim yapılan “Yeşilçam kuşağı” olarak adlandırılan 50-70 yılları arasında çoğu belge saklanmadığı, bilgiler kayıt altına alınamadığı ve filmlerin çoğu yangınlar ya da ilgisizlik dolayısıyla kaybolduğundan yeterli ve doğru bilgiye ulaşmak oldukça güçtür. Mithat Alam Film Merkezi bu dönem film üretmiş sinemacılarla birinci ağızdan çalıştıkları dönemi kaydetmek üzere 2003’te sözlü tarih projesini başlatmıştır. Projenin altyapısının kurulması ve çekimlerin tamamlanmasının ardından ilgili tüm kurum ve kişilerle paylaşılmıştır.

Senelerce süren çekimlerin saatler süren kayıtlarından hazırlanan özet filmler Türkiye’deki tüm üniversitelere, sinema kurumlarına, ilgili araştırmacılara ve sinemacılara gönderilmiş ve büyük bir akademik kaynak biriktirilmiştir. Bugüne kadar 75 sinemacıyla yapılan görsel hafıza çalışması https://gorselhafiza.org.tr/arsiv.php adresinde araştırmacıların hizmetine sunulmuştur.
Türkiye’de Türkiye Sineması Görsel Hafıza Projesinin bir benzeri bulunmamaktadır.

Kısa Film ve Belgesel Destekleme Projesi

Mithat Alam Film Merkezi, yıllardır tüm okullardan öğrencilere ve amatör sinemacılara açık bir kısa film ve belgesel destek programı yürütmekte ve destek kapsamında kamera, ışık, ses ve kurgu ekipmanları sunulmuştur. Bu anlamda başta öğrenciler olmak üzere, kısa film ve belgesel alanında film üreten herkes için Film Merkezi çok büyük önem taşımaktadır.

Çalışma Grupları

Çalışma grupları, öğrencilerin kendi istek ve ilgilerine göre Film Merkezi bünyesinde yine öğrenciler tarafından oluşturulan gruplardan oluşmuştur. Böylece öğrenciler, Sinefil Dergisi ve Görsel Hafıza Projesi gönüllüsü olabildikleri gibi; isterlerse bir çalışma grubuna aktif olarak katılabilmiştir. Böylece öğrenciler kendini geliştirebilmiş, uygulamalar yapabilmiş, istediği zaman filmlere ve malzemelere erişebilmiş, bir araya gelip film okumaları yapabilmiştir.

Bugüne kadar kurulmuş çalışma grupları: Kısa Film ve Belgesel Çalışma Grubu, Stop Motion Çalışma Grubu, Türkiye Sineması Çalışma Grubu, Oyunculuk Çalışma Grubu, Çeviri Çalışma Grubu, Sesli Betimleme Çalışma Grubu’dur. Sesli Betimle Çalışma Grubu, Türkiye’de görme engelliler için filmlerin seslendirilmesi konusunda bir farkındalığın yaratılmasına katkı sağlamış, bu alandaki ilk seslendirme çalışmaları GETEM ile beraber Film Merkezi’nde başlatılmıştır.

Film Merkezi, kısa film ve belgeselle uğraşmak isteyen öğrencilerin teknik ve teorik açıdan kendilerini geliştirmelerine olanak sağlamayı da amaç edinmiştir. Bu amaç çerçevesinde, Merkez’de faaliyet gösteren öğrenci gruplarının talebine bağlı olarak, sinemanın çeşitli alanlarında uzmanlaşmış isimler öğrencilerin ihtiyaç duyduğu konularda seminerler vermek üzere merkeze davet edilmiş ayrıca dönem içinde Atölye Çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Atölye Çalışmaları

Mithat Alam Film Merkezi, sinema alanında çalışmak isteyen öğrencilerin teorik ve teknik gelişimi için alanında uzman isimlerle atölye çalışmaları da hayata geçirmiştir. Bu amaç çerçevesinde pek çok akademisyen, yönetmen, oyuncu ve teknik uzmanla birlikte sinemanın farklı alanlarında çalışmak isteyen öğrenciler için yönlendirici olacak atölye çalışmaları ücretsiz olarak düzenlenmiştir.

Merkez ayrıca 2010 yılından itibaren gerçekleştirdiği atölye çalışmalarını kitap haline getirmiştir. Türkiye’de sinema sektörü içinde çalışan, konusunda uzman, yurt içinde ve yurt dışında ödüller kazanan sinemacılar tarafından verilen dersleri kapsayan Bir Filmin Serüveni: Mithat Alam Film Merkezi Atölye Çalışmaları adını taşıyan bu kitap 2015 yılında, 2 cilt halinde İthaki Yayınları tarafından basılmıştır.

14 bölümden oluşan kitapta senaryo, yönetmenlik, görüntü yönetmenliği, oyunculuk, kurgu ve telif hakları gibi bölümler konuyla ilgili kişilerle birlikte hazırlanarak hazırlanmıştır.